Filomacki związek z miejscem – fragmenty geobiografii Michała Rukiewicza i Adama Mickiewicza
Magdalena Dudzińska
Wydział Filologiczny Uniwersytet w BiałymstokuAbstrakt
The article discusses the relationships with places formed by two writers: Adam Mickiewicz and a forgotten Philomath from the region of Podlasie–MichałRukiewicz.Theauthorusesthemethodologiesdeveloped within geopoetics and humanist geography to discover how the biography is related to a specific physical place and to demonstrate how the two writers shaped their geobiographies. Rukiewicz left his mark on the places with activism within local communities; Mickiewicz textualized them in artistic gesture. The Philomath from Podlasie was happy to give himself to his nation but the Lithuanian poet spoke more through emotion and faith.
Słowa kluczowe:
geopoetics, region, geobiography, autobiographical place, PhilomathsBibliografia
Borowczyk Jerzy (2003), Rekonstrukcja procesu filomatów i filaretów 1823–1824, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Borowczyk Jerzy (2014), Zesłane pokolenie: filomaci w Rosji (1824–1870), Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Bukczyn Siemion (1982), Echo pod Białymstokiem, przeł. A. Drawicz, Olsztyn: Wydawnictwo Pojezierze.
Czermińska Małgorzata (2011), Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 183–200.
Dajnowski Maciej (2016), Mapy literackie – kłącze, fałdy i „efekt przedpokoju”, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 8, s. 23–31.
Dernałowicz Maria, Kostenicz Ksenia, Makowiecka Zofia (1957), Kronika życia i twórczości Mickiewicza. Lata 1798–1824, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Domańska Ewa(2012), Epistemologie pograniczy, w: Na pograniczach literatury, red. J. Fazan, K. Zajas, Kraków: Universitas.
Domańska Ewa (2014), Historia ratownicza, „Teksty Drugie”, nr 5, 12–26.
Dunajówna Maria (1935), Filomaci na prowincji, Wilno: Polska Drukarnia Nakładowa „Lux”.
Dąbrowicz Elżbieta, Lul Marcin, Sawicka-Mierzyńska Katarzyna, Zawadzka Danuta [red.] (2015), Georomantyzm. Literatura, miejsce, środowisko Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Kaczmarek Jacek (2004), Geobiografia – historie życia a studia nad migracjami, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica”, nr 5, s. 47–57.
Konończuk Elżbieta (2011), Mapa w interdyscyplinarnym dialogu geografii, historii i literatury, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 255–264.
Konończuk Elżbieta, Nofikow Ewa, Sidoruk Elżbieta [red.] (2014), Geografia i metafora, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Korespondencja filomatów (1913), red. J. Czubek, Kraków: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.
Mickiewicz Adam (1955), Dzieła, t. 14, Warszawa: Czytelnik.
Mickiewicz Adam (1955), Listy, cz. 1, Warszawa: Czytelnik.
Mickiewicz Adam (1955), Wiersze, Warszawa: Czytelnik.
Niewiński Stanisław (2014), Pokój cieniom. Ziemi Juchnowieckiej historie nieokrzyczane,
Juchnowiec Kościelny: Stanisław Niewiński, ZNAKI Projektowanie Wydawnictw Drukowanych.
Poezja filomatów (1922), t. 1, red. J. Czubek, Warszawa: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.
Rukiewicz Michał (1922), Wspomnienie, w: Poezje filomatów, t. 2, oprac. J. Czubek, Warszawa: Akademia Umiejętności i Towarzystwa dla Popierania Wydawnictw Akademii.
Rybicka Elżbieta (2014), Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków: Universitas.
Rzepczyński Sławomir (2007), Projekt „innego” biografizmu, „Słupskie Prace Filologiczne”, nr 5, s. 171–176. ˇ
Skrabec Simona (2013), Geografia wyobrażona. Koncepcja Europy Środkowej w XX wieku, Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
Sudolski Zbigniew (1995), Mickiewicz: opowieść biograficzna, Warszawa: Ancher.
Trynkowski Jan (2002), Gimnazjum. Z dziejów Gimnazjum Białostockiego, Białystok: Polskie Towarzystwo Historyczne.
Tuan, Yi-Fu(1987), Przestrzeńimiejsce,przeł. A.Morawińska, wstęp K.Wojciechowski, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Witkowska Alina (1962), Rówieśnicy Mickiewicza. Życiorys jednego pokolenia, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.
Wróbel Wiesław, Białostockie ślady Michała Rukiewicza, http://www.naszahistoria.pl/artykuly/a/bialostockie-slady-michala-rukiewicza,9412089.
Wróbel Wiesław, Od Karola Zabłockiego do Michela Kona, http://www.poranny.pl/album-bialostocki/a/od-karola-zablockiego-do-michela-kona,9454915/.
Zan Tomasz (1916), Teoria promionków i majówki Promienistych, w: Promieniści – filomaci – filareci, oprac. H. Mościcki, Warszawa: Gebethner i Wolff, s. 47–52.
Zawadzka Danuta, Białystok, w: Atlas Polskiego Romantyzmu, Nowa Panorama Literatury Polskiej, http://nplp.pl/artykul/bialystok-2/.
Zawadzka Danuta (2014), Krajobraz, mapa, pejzaż – powinowactwa romantyczne, w: Geografia i metafora, red. E. Konończuk, E. Nofikow i E. Sidoruk, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Zawadzka Danuta (2000), Pokolenie klęski 1812 roku. O Antonim Malczewskim i odludkach, Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.
Litewskie państwowe Archiwum Historyczne w Wilnie, f. 604, op. 58, d. 15, nr 26.
Litewskie państwowe Archiwum Historyczne w Wilnie, f. 604, op. 58, d. 17, nr 72.
Wydział Filologiczny Uniwersytet w Białymstoku
Licencja
Artykuły opublikowane w czasopiśmie "Białostockie Studia Literaturoznawcze" na platformie należącej do Uniwersytetu w Białymstoku są udostępniane na licencji CC-BY-SA 4.0 (Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
1) uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji na tych samych warunkach, 2) wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
Uniwersytet w Białymstoku zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi w Białymstoku na wykorzystanie dzieła.