Artur Górski and the Modernist Lviv: Ideological Affinities

Anna Kieżuń

Faculty of Philology. University of Bialystok
https://orcid.org/0000-0002-5390-3567


Abstract

The article traces the ideological affinities between Artur Górski (1870–1959), the author of programme Młoda Polska announced in “Życie” (1898) in Cracow, and the modernist Lviv. The author concentrates on the events from the writer’s life in Lviv: his work on Słowacki’s manuscripts (Samuel Zborowski and Zawisza Czarny) in the libraries of Lviv, his continuation of the initiative of Romantic followers, including the legacy of Mickiewicz, as well as Górski’s own popularity with the youth. The article attempts to answer the question why Górski valorized Lviv at the expense of the modernist Cracow, in which his work began.

Keywords:

Romantic tradition, Young Poland, modernism, Lviv, Cracow

Boy-Żeleński Tadeusz (1932), Znasz-li ten kraj?..., Warszawa: Biblioteka Boya.

Dąbrowski Tadeusz (1906), rec. do: Juliusz Słowacki, Zawisza Czarny dramat Juliusza Słowackiego, z autografu wydał A. Górski, Warszawa–Kraków, „Pamiętnik Literacki”, R. 5, nr 1–4.

Franczyk-Cegla Agnieszka (2017), Zbiory książkowe Biblioteki im. Gwalberta Pawlikowskiego, „Galicja. Studia i materiały”, nr 3, s. 121–146.

Górski Artur (1898), List do Tadeusza Micińskiego z 14 października, w: Z Korespondencji Tadeusza Micińskiego

z lat 1893–1902, Rkps BN II 7258, mf 19409.

Górski Artur (1898), Młoda Polska, felieton nie posłany na konkurs „Słowa Polskiego”, „Życie” (krakowskie) nr 15, 16, 18, 19, 24, 25.

Górski Artur (1899), Spowiedź poety, „Życie” (krakowskie), nr 4, s. 63. Górski Artur (1899), Włodzimierz Tetmajer. [Żeńcy, Racławice, Kantyczki], „Życie” (krakowskie), nr 13, s. 244.

Górski Artur (1957), Tadeusz Miciński w Krakowie (1895–1901), w: Miscellanea literackie 1864–1910, red. S. Pigoń, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Górski Artur (1998), Monsalwat. Rzecz o Adamie Mickiewiczu, wyd. 5, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, Oficyna Wydawnicza Rytm.

Grzymała-Siedlecki Adam (1974), Niepospolici ludzie w dniu swoim powszednim, wyd. 4, Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Hutnikiewicz Artur (1994), Młoda Polska, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kleiner Juliusz (1909), Układ i tekst dzieł Słowackiego (O pierwszem, krytycznem wydaniu zbiorowem dzieł poety), „Pamiętnik Literacki”, R. 8, nr 1–4, s. 368.

Kleiner Juliusz i in. [red.] (1909), Cieniom Juliusza Słowackiego. Rycerza napowietrznej walki,

która się o narodowość naszą toczy, Lwów.

Kleiner Juliusz (1952), Słowo wstępne do wydania I Dzieł wszystkich Słowackiego, red. J. Kleiner, pomieszczone także w wyd. 2, Wrocław, s. X.

Kieżuń Anna (2004), Wiktor Hahn i jego fascynacje Słowackim, w: A. Kieżuń, Śladami tradycji. Szkice o twórcach Młodej Polski i Dwudziestolecia, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 50–68.

Kieżuń Anna (2006), Drogi własne. O młodopolskiej twórczości Artura Górskiego, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Kieżuń Anna (2012), Cieniom Juliusza Słowackiego...(1909). Środowisko lwowskiej młodzieży polonistycznej w roku jubileuszowym, w: Jaki Słowacki? Studia i szkice w dwusetną rocznicę urodzin poety, red. E. Grzęda, M. Ursel, Wrocław: Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, s. 307–317.

Kieżuń Anna (2018), Stanisław Szczepanowski i jego „idea realizacji” w Galicji przełomu XIX i XX wieku, w: Polonistyka w XXI wieku: między lokalnym i globalnym. Praca zbiorowa z okazji 190-lecia filologii polskiej na Uniwersytecie Lwowskim, Kijów: Narodowy Uniwersytet Lwowski im. I. Franki, Inkos, s. 437–444.

Kieżuń Anna (2019), Artur Górski i Tadeusz Miciński. O powinowactwach ideowych kilka nowych spostrzeżeń, w: Tadeusz Miciński i ludzie epoki. Studia, red. M. Bajko, J. Ławski, U. Pilch, Białystok: Temida 2, s. 169–185.

Korbut Gabriel (1909), Jubileuszowe wydanie dzieł Słowackiego, „Książka”, nr 12, s. 471.

Kowalczuk Urszula (2017), Projekty i diagnozy. Krytycy lwowscy w walce o literaturę i życie, „Pamiętnik Literacki”, z. 4, s. 217–222.

Krześniak Anna (2009), Między salonem Młodnickich i Zaświeciem – w kręgu literacko-artystycznych przyjaźni Maryli Wolskiej, w: Modernistyczny Lwów. Teksty życia, teksty sztuki, red. E. Paczoska i D.M. Osiński, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, s. 187–193.

Kulczycka-Saloni Janina, Maciejewska Irena,Makowiecki Andrzej Z., Taborski Roman (1991), Młoda Polska, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kuberski Leszek (1997), Stanisław Szczepanowski 1846–1900. Przemysłowiec – polityk – publicysta, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Lewandowski Tomasz (2005), Filologia i aksjologia. Tadeusz Dąbrowski wobec romantyzmu, w: T. Lewandowski, Spotkania młodopolskie, Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, s. 212–223.

Lewandowski Tomasz (2016), Lwów krytycznoliteracki, „Wiek XIX” 2016, Rok IX (LI), s. 686–692.

Łempicki Stanisław (1948), Wspomnienia ossolińskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Maciejewska Irena (1965), Leopold Staff. Lwowski okres twórczości, t. 1, Warszawa.

Maciejowski (Sewer) I. (1957), Do Tadeusza Micińskiego. Do Marii i Wacława Wolskich, listy zebrał i oprac. S. Pigoń, w: Miscellanea literackie 1865–1910, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Miciński Tadeusz (1899), O spuściźnie duchowej, „Życie” 1899, nr 7, s. 122.

Paczoska Ewa, Osiński Dawid M. [red.] (2009), Modernistyczny Lwów. Teksty życia, teksty sztuki, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

„Ognisko” (1889): Prospekt (marzec), nr 1 (kwiecień); nr 3 (październik); nr 4–5 (listopad–grudzień).

„Ognisko” (1890), Lwów.

Panek Sylwia (2016), Lwowski wariant modernizmu w krytyce literackiej, „Porównania” , t. 19, s. 252–259.

Patkaniowska Danuta (1992), hasło: „Marchołt” (1934–1938), w: Słownik literatury polskiej

XX wieku, red. A. Brodzka i in., Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 616–619.

Podraza-Kwiatkowska Maria [oprac.] (1977), Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, wyd. 2 rozsz., Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Przybyszewski Stanisław (1930), Moi współcześni. Wśród swoich, Warszwa: Biblioteka Polska.

Ratajska Krystyna (1998), Neomesjanistyczni spadkobiercy Mickiewicza, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Rath Ludwik (1938), Artur Górski socjalistą, „Wiadomości Literackie”, nr 51, s. 3.

Sadkowska Katarzyna (2015), Lwowska krytyka literacka 1894–1914. Tendencje i problemy, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Słowacki Juliusz (1906), Zawisza Czarny dramat Juliusza Słowackiego z autografu wydał A. Górski, Warszawa–Kraków: Nakladem Gebethnera i Wolffa.

Strugińska Karolina (2009), Miasto kilińczyków, indywidualistów i feministek – Lwów końca XIX wieku w świetle wspomnień Zdzisława Dębickiego, w: Modernistyczny Lwów. Teksty życia, teksty sztuki, red. E. Paczoska i D.M. Osiński, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, s. 27-38.

Szczepanowski Stanisław (1898), Dezynfekcja prądów europejskich, „Słowo Polskie”, nr 40.

Szczepanowski Stanisław (1942), Farys zwycięzca, w: S. Szczepanowski, Walka narodu polskiego o byt, wyd. 4 obozowe, Londyn: wydał przy pomocy Polaków z Ameryki Stanisław Wiktor Szczepanowski, s. 53–63.

Szczepanowski Stanisław (1898), List do T. Micińskiego, „Życie” (krakowskie), nr 23, s. 275.

Terlecki Tymon (1960), Ostap Ortwin, w: T. Terlecki, Ludzie, książki, kulisy, Londyn: B. Świderski.

Troczyński Konstanty (1939), Artur Górski. Laureat państwowej nagrody literackiej 1938 r., „Dziennik Poznański”, nr 5, s. 11.

Wysocki Alfred (1974), Sprzed pół wieku, wyd. 3, Kraków: Wydawnictwo Literackie.


Published
2021-07-15



Anna Kieżuń 
Faculty of Philology. University of Bialystok https://orcid.org/0000-0002-5390-3567



License

Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available  under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).

All interested parties have access to the published articles under the following conditions:

1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.

2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.

The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).

The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.