“It Is So Hard to Be the Mother of the Dead”: Tadeusz Konopnicki in His Mother’s Correspondence and Writings
Dorota Samborska-Kukuć
Faculty of Philology. University of Lodzhttps://orcid.org/0000-0002-1943-6694
Abstract
The article seeks to reconstruct the portrait of Maria Konopnicka’s first-born son, Tadeusz that emerges from the poet's letters. According to the author, owing to his gentle nature and predisposition for ill health, out of her six children, he was his mother’s favourite. Tadeusz’s premature death was Konopnicka’s greatest loss. She expressed her despair in the lyric Tu się droga załamała [Here the road has broken], and her premonitions in the novella Dym [Smoke], written a year earlier. Konopnicka's troubled single motherhood was repeatedly subjected to negative judgement that stemmed from anachronistic worldview. However, it would be worthwhile to look at the poet’s uneasy situation without criticism but with compassion, trying to understand her constant worry about her sons’ and daughters’ moral standing.
Keywords:
19th-century correspondence, autobiography, Maria Konopnicka, single motherhood, son's deathReferences
Źródła rękopiśmienne
Archiwum Państwowe w Warszawie:
USC Glinojeck/parafia św. Stanisława (oddział w Mławie), nr aktu małżeństwa 22 z roku 1890, nr aktu małżeństwa 1 z roku 1902.
USC Unierzyż/parafia św. Walentego, nr aktu urodzenia 23 z roku 1868.
USC Warszawa/parafia św. Aleksandra nr aktu małżeństwa 413 z roku 1933.
USC Warszawa/parafia św. Aleksandra, nr aktu małżeństwa 172 z roku 1935.
USC Warszawa/parafia św. Barbary nr aktu małżeństwa 1 z roku 1891.
USC Warszawa/parafia św. Krzyża, nr aktu zgonu 56 z roku 1891.
USC Warszawa/parafia Zbawiciela, nr aktu zgonu 77 z roku 1928.
Źródła drukowane
Brodzka Alina (1958), O nowelach Marii Konopnickiej, Warszawa: PIW.
Całek Anita (2019), Nowa teoria listu, Kraków: Biblioteka Jagiellońska – Księgarnia Akademicka, s. 344–366.
Gałęzowski Marek (2005), Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939–1947, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo LTW.
Konopnicka Maria (1890), Dym, „Kurier Codzienny”, nr 5, s. 1–2.
Konopnicka Maria (1901), Tu się droga załamała, w: Sami sobie. Książka zbiorowa na rzecz Warszawskiej Kasy Literackiej, Warszawa: Druk P. Laskauera i W. Babickiego s. 110.
Konopnicka Maria (1971), Korespondencja, t. 1, oprac. E. Jankowski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
Konopnicka Maria (1974), Nowele, red. A. Brodzka, t. 2, Warszawa: Czytelnik.
Konopnicka Maria (2005), Listy do Ignacego Wasiłowskiego, oprac. J. Nowak, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Konopnicka Maria (2010), Listy do synów i córek, oprac. L. Magnone, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Kuczera-Chachulska Bernardetta (2002), Przemiany form i postaw elegijnych w liryce polskiej XIX wieku, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Leo Anna (1935), Garść listów Marii Konopnickiej.W 25 rocznicę śmierci Poetki, „Przegląd Współczesny” nr 163, s. 209–213.
Magnone Lena (2008), Kristeva – Leśmian – Konopnicka, „Pamiętnik Literacki”, z. 4, s. 7–22.
Magnone Lena (2011), Maria Konopnicka. Lustra i symptomy, Gdańsk: Słowo/obraz/terytoria.
Mazan Bogdan (2011), Idee wieczne i realia kształcące. Przybliżenia z poezji Marii Konopnickiej, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza”, rok IV (XLVI), s. 144–175.
Mocarska-Tycowa Zofia (1999), Motywy biblijne w poezji Konopnickiej, w: Inspiracje i motywy biblijne w literaturze pozytywizmu i Młodej Polski, red. H. Filipkowska, S. Fita, Lublin: Wyd. KUL, s. 11–40.
Nekrolog, „Kurier Warszawski” 1891, nr 15, s. 3.
Nekrolog, „Kurier Warszawski” 1928, nr 67, s. 12.
Sławińska Halina (2003), Maria Konopnicka w Bronowie i Gusinie, Łódź: Literatura.
Vrchlický Jaroslav (1891), Niobe, „Zlatá Praha” nr 6, s. 183–186.
Vrchlický Jaroslav (1895), Nové Zlomky epopeje, 1887–1894, Praga: J. Otto, s. 54–57.
Faculty of Philology. University of Lodz https://orcid.org/0000-0002-1943-6694
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
