“About love, without eroticism”. Philological reading of Zbigniew Herbert’s Podwójny oddech
Tomasz Tomasik
Instytut Polonistyki Akademia Pomorska w Słupskuhttps://orcid.org/0000-0001-8778-0406
Abstract
The article is a proposal for a new interpretation of Herbert’s erotic poems from a collection entitled Podwójny oddech [Double Breath], whose illegal publication caused confusion among readers and literary scholars. In addition to legal matters, the discussion also concerned the artistic level of this collection of poetry. The author draws attention firstly – to the conscious compositional idea in the Podwójny oddech, secondly – to a series of intertextual references that testify to the poet’s reading, thirdly – to the poet’s attempt to find the proper poetic language to express the love experiences and fourthly – to a specific, shaped by religious schemes, philosophy of love.
Keywords:
Polish poetry, eroticism, epistolography, poetics, intertextualityReferences
Antoniuk Mateusz (2009), Otwieranie głosu. Studium o wczesnej twórczości Zbigniewa Herberta (do 1957 roku), Kraków: Wydawnictwo Platan.
Augustyn św. (1987), Wyznania, przeł., opatrzył posłowiem i kalendarium Z. Kubiak, Warszawa: Pax.
Baczyński Krzysztof Kamil (1970), Utwory zebrane, t. I, oprac. A. Kmita-Piorunowa, K. Wyka, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Barthes Roland (1999), Fragmenty dyskursu miłosnego, przekład i posłowie M.Bieńczyk, wstęp M.P. Markowski, Warszawa: KR.
Fert Józef (2000), Hala Pana Cogito czyli wszystko na sprzedaż, „Ethos”, nr 4, s. 163–171.
Franaszek Andrzej (2018), Herbert. Biografia I. Niepokój, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Herbert Zbigniew (2008), Dramaty, oprac. J. Kopciński, Warszawa: Towarzystwo „Więź”.
Herbert Zbigniew (2008), Król mrówek. Prywatna mitologia, oprac. R. Krynicki, Kraków: Wydawnictwo a5.
Herbert Zbigniew (2000), Listy do Muzy. Prawdziwa historia nieskończonej miłości, oprac. M. Marchlewska, Gdynia: Małgorzata Marchlewska Wydawnictwo.
Herbert Zbigniew (2010), Utwory rozproszone: (rekonesans), wybór i oprac. edytorskie R. Krynicki, Kraków: Wydawnictwo a5.
Herbert Zbigniew (2001), Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948–1998, zebrał i oprac. P. Kądziela, Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
Herbert Zbigniew (2011), Wiersze zebrane, oprac. edytorskie R. Krynicki, Kraków: Wydawnictwo a5.
Herbert Zbigniew,Chrzanowski Tadeusz (2016), „Mój bliźni, mój bracie”. ZbigniewHerbert – Tadeusz Chrzanowski: listy 1950–1998, oprac. Z. Baran, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Herbert Zbigniew, Elzenberg Henryk (2002), Korespondencja, oprac. B. Toruńczyk, Warszawa: Fundacja Zeszytów Literackich.
Herbert Zbigniew, Turowicz Jerzy (2005), Korespondencja, oprac. T. Fiałkowski, Kraków: Wydawnictwo a5.
Herbert Zbigniew, Zawieyski Jerzy (2002), Korespondencja 1949–1967, oprac. P. Kądziela, Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
Jasińska-Wojtkowska Maria (1983), Sacrum w poezji Leopolda Staffa, w: Religijne tradycje literatury polskiej, t. 1: Polska liryka religijna, red. S. Sawicki, P. Nowaczyński, Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, s. 371–422.
Kopciński Jacek (2008), Nasłuchiwanie. Sztuki na głosy Zbigniewa Herberta, Warszawa: Towarzystwo „Więzi”.
Lam Andrzej (2001), Zbigniew Herbert przed debiutem książkowym, w: Twórczość Zbigniewa Herberta, red. M. Woźniak-Łabieniec, J. Wiśniewski, Kraków: Universitas, s. 11–26.
Liebert Jerzy (1976), Pisma zebrane 1. Poezja – proza, zebrał, oprac. i wstępem opatrzył S. Frankiewicz, Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
Melberg Arne (2011), Spojrzenie zwrócone ku wnętrzu, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka”, nr 18, s. 191–210.
Rilke Rainer Maria (1987), Poezje, wybrał, przeł. i posłowiem opatrzył M. Jastrun, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Siedlecka Joanna (2002), Pan od poezji. O Zbigniewie Herbercie, Warszawa: Prószyński i S-ka.
Sławińska Irena (1949), Groza słowa, „Znak”, nr 2, s. 118–133. Słowacki Juliusz (1981), Wiersze i poematy, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Instytut Polonistyki Akademia Pomorska w Słupsku https://orcid.org/0000-0001-8778-0406
License
Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).
All interested parties have access to the published articles under the following conditions:
1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.
2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.
The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).
The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.
