“…Because He Knew I Was Joking”: Aleksander Fredro’s “Mąż i żona" Directed by Bohdan Korzeniewski in 1949

Maria Makaruk

Wydział Polonistyki Uniwersytet Warszawski

Maria Makaruk, dr, adiunkt w Zakładzie Literatury Romantyzmu Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, literaturoznawczyni i teatrolożka, badaczka dziejów inscenizacji dramatu romantycznego i współczesnego teatru. Autorka książki Antoni Edward Odyniec – romantyk w zwierciadle biedermeieru (Warszawa 2012). Sprawuje opiekę naukową nad Kołem Naukowym Krytyki Teatralnej na Wydziale Polonistyki, jest przewodniczącą Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza i członkinią Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych.


https://orcid.org/0000-0002-9210-5533


Abstract

The theme of this paper is Aleksader Fredro’s Maż i żona [Husband and wife] – one of the most valued performances in the works of Bohdan Korzeniewski. The author reconstructs the actual performance based on reviews, director comments and remarks preserved in the prompter’s copy and proves that
superimposing these perspectives shows the emancipatory potential of stage play. The author concludes that interpreting Husband and wife in a libertine spirit matches Korzeniewski’s directing strategy which can be
described as Wallenrodic.

Keywords:

theatre, drama, comedy, staging, Polish People’s Republic

Artemski Jerzy (1949), Nieudane nowatorstwo, „Dziś i Jutro”, nr 47.

Beylin Karolina (1949), Świat plotki i wiecznego próżniactwa. „Mąż i żona” Aleksandra Fredry w Państwowym Teatrze Kameralnym, „Express Wieczorny”, nr 323.

Budrowska Kamila (2014), Cenzura obyczajowa w Polsce w latach 1948–1958, w: K. Budrowska, Studia i szkice o cenzurze w Polsce ludowej w latach 40. i 50. XX wieku, Białystok: Wydawnictwo Alter Studio.

Dąbrowski Stanisław, Górski Ryszard (1963), Fredro na scenie, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Grodzicki August (1949), „Mąż i żona” A. Fredry w Państwowym Teatrze Kameralnym, „Kurier Codzienny”, nr 312.

Jakubiszyn Anna (1949), „Mąż i żona”, „Polska Zbrojna”, nr 317.

Jaszcz [Szczepański Jan Alfred] (1949), Hrabiowie się bawią i nudzą, „Trybuna Ludu”, nr 315.

Kantor Tadeusz i in. (1957), Autor a inscenizator. Rozmowa Tadeusza Kantora, Bohdana Korzeniewskiego, Konstantego Puzyny i Adama Tarna, „Dialog”, nr 11.

Korzeniewski Bohdan (1949), Komedia omyłek krytycznych, w: Aleksander Fredro, Mąż i żona, Państwowy Teatr Polski w Warszawie, program teatralny.

Korzeniewski Bohdan (1949), Socjologia w trwałej ondulacji, „Rzeczy Teatralne”, nr 2/3.

Krzywicka Irena (1948), Kwartet miłosny, „Rzeczpospolita”, nr 313.

Markiewicz Henryk (1956), Kampania fredrowska Boya, w: T. Żeleński (Boy), Obrachunki fredrowskie, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Matuszewski Ryszard (1950), Fredro w teatrze Kameralnym, „Kuźnica”, nr 3.

Rymkiewicz Jarosław Marek (2000), Aleksander Fredro i jego krytycy, w: A. Fredro, Komedie i inne utwory, Warszawa: Świat Książki.

Siekierska Jadwiga, O moralności proletariackiej. Tezy referatu, Instytut Kształcenia Kadr Naukowych przy KC PZPR, AAN, sygn. 2/1565/0 Akta Jadwigi Siekierskiej.

Spink John Stephenson (1974), Libertynizm francuski od Gassendiego do Voltaire’a, przeł. A. Neuman, Warszawa: Książka i Wiedza.

Stene-Johansen Knut (2013), Historia uwodzenia, przeł. K. Breś, Warszawa: Bellona.

Szejnert Małgorzata (1988), Sława i infamia. Rozmowa z Bohdanem Korzeniewskim, Warszawa: Aneks.

Wielowieyska Helena (1949), Sztuka dobrego teatru, „Dziennik Literacki”, nr 48.

Wojtczak Mieczysław (2016), Teatr na scenie polityki 1944–1969, Warszawa: Studio EMKA.

Wójcicki Bolesław (1949), Aleksander Fredro, „Mąż i żona”, Państwowy Teatr Kameralny, „Życie Warszawy”, nr 316.

Żeleński Tadeusz (Boy) (1956), Obrachunki fredrowskie, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.


Published
2019-07-01



Maria Makaruk 
Wydział Polonistyki Uniwersytet Warszawski

Maria Makaruk, dr, adiunkt w Zakładzie Literatury Romantyzmu Instytutu Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, literaturoznawczyni i teatrolożka, badaczka dziejów inscenizacji dramatu romantycznego i współczesnego teatru. Autorka książki Antoni Edward Odyniec – romantyk w zwierciadle biedermeieru (Warszawa 2012). Sprawuje opiekę naukową nad Kołem Naukowym Krytyki Teatralnej na Wydziale Polonistyki, jest przewodniczącą Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza i członkinią Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych.

https://orcid.org/0000-0002-9210-5533



License

Articles published on the platform of Białostockie Studia Literaturoznawcze are available  under the license CC-BY-SA 4.0 (CC Attribution-ShareAlike 4.0).

All interested parties have access to the published articles under the following conditions:

1.They must acknowledge authorship, which means crediting the author, title, source, together with the disseminated work (including the hyperlinks to the original work and doi) as well as the same license under the same conditions.

2. Derivative works can be distributed only under the same license as the original work.

The University of Białystok retains the right to the entire journal (layout, graphic design, title, cover design, logo, etc.).

The author retains the property right but confers on the University of Białystok the right to use the work.