Współdziałanie między semantyką czasownika a struktura zdania w arabskich czasownikach typu uderzać i łamać

Walaa Hassan

Assiut University

Abstrakt

Przedmiotem badań w niniejszym artykule jest relacja między semantyką czasownika a strukturą zdania we współczesnym standardowym języku arabskim. Punktem wyjścia dla dociekań autorki jest klasyczna praca Fillmore’a z 1970 roku pt. The Grammar of Hitting and Breaking, w której wyodrębnione zostały dwa rodzaje angielskich czasowników przechodnich: (1) czasowniki opisujące styczność z powierzchnią (bić, policzkować, razić, zderzać się, klepać, uderzać) oraz (2) czasowniki wyrażające zmianę stanu z jednego w drugi (łamać, zginać, składać, roztrzaskać, pękać). Według Fillmore’a znaczenie czasownika zasadza się na systemowych składnikach znaczenia, tj. matrycy wydarzenia oraz specyficznych właściwościach rdzenia czasownika. Z gramatycznego punktu widzenia, czasownik Daraba (‘uderzać’) oraz kasara (‘łamać’) są istotne w języku arabskim; podobnie jak ich odpowiedniki hit i break w języku angielskim. Autorka udowadnia, że charakterystyczne cechy gramatyczne i semantyczne obu grup czasowników można uchwycić za pomocą testów diagnostycznych. Autorka konkluduje, że czasowniki typu uderzać i łamać w obu językach są zaskakująco do siebie podobne, co może stanowić potwierdzenie tezy o uniwersalności zasad rządzących relacjami między semantyką czasownika a strukturą zdania.

Słowa kluczowe:

język arabski, rodzaje czasowników, semantyka czasownika, struktura zdania, czasowniki typu uderzać i łamać