Struktury meronimiczne nazw oznaczających części ciała żywych organizmów w języku angielskim

Nastassia Kuzmenka

Minsk State Linguistic University

Abstrakt

Niniejszy artykuł dotyczy relacji leksykalnych typu część–całość oraz problemu związanego z hierarchiami typu część–całość (meronimicznymi) w leksykonie języka angielskiego. Autorka – przyjmując za punkt wyjścia znane stwierdzenie, że klasyfikacja żywych organizmów może stanowić model dla wszystkich naturalnych klasyfikacji – podejmuje próbę stworzenia i porównania hierarchii odzwierciedlających relacje typu część–całość między określeniami opisującymi części ciała człowieka, części ciała zwierzęcia oraz części rośliny w języku angielskim. Analizując definicje słownikowe, autorka wyekscerpowała 112 meronimów (rzeczowniki, których kluczowym elementem definicji jest komponent semantyczny ‘część’). Pozyskane w ten sposób meronimy, tworzą swoiste hierarchie o różnej długości i liczbie odgałęzień. Szczegółowa analiza porównawcza hierarchii ujawnia drobiazgowy opis ludzkiego ciała. W przypadku pozostałych żywych organizmów, funkcja i użyteczność są czynnikami decydującymi przy wyborze nazwy części ciała zwierzęcia czy rośliny. Analiza leksemów odnoszących się do części ciała zwierząt oraz roślin ukazuje korelację między poszczególnymi konfiguracjami hierarchii, które je tworzą a ich domeną semantyczną.

Słowa kluczowe:

hierarchia meronimiczna, struktura holonimiczno-meronimiczna, relacja część–całość